بازیکنان ملی، افتخارات تاریخ بسکتبال هستند. از 1948 که نخستین تیم ملی بسکتبال تشکیل شد و به المپیک لندن رفت (تیر و مرداد 1327)، تا آخرین تیم ملی در جام جهانی و بازیهای آسیایی 2023، همهی آنهایی که پیراهن تیم ملی را برتن کردند، در تاریخ 100 ساله بسکتبال ایران تا به امروز چهرههای ماندگار شدند.
در این سالها بازیکنانی طی یک یا دو دوره افتخارآفرینی کردند. به تناسب تعداد رویدادهای ملی و بینالمللی در هر دوره، برخی کمتر و تعدادی بیشتر در عرصههای مختلف حضور یافتند. از تیرماه 1327 تا اسفند 1402 (پنجرههای انتخابی کاپ آسیا)، برای انتخاب برخی چهرههای مطرحتر از دیگران، چارهای جز ادواربندی نسلها نداریم زیرا هر نسل از بازیکنان را باید با اقتضائات همان دوره شناسایی و ارزیابی کرد به ویژه در ایران که تا چند سال پیش آمار و اطلاعات دقیقی از نحوه عملکرد بازیکنان وجود نداشت.
در این تالار که سایت خانه بسکتبال ایران، نامهای ملیپوشان بسکتبال در ادوار مختلف را جمعآوری کرد، به معرفی ملیپوشان پس از بهمن 1357 خواهیم پرداخت که حضور آنها در تیم ملی بیش از سه دوره بوده است.
تیم ملی بسکتبال نخستین بار پس از انقلاب در سال 1981 در بازیهای جام ملتهای آسیا به میدان رفت. آخرین حضور تیمهای ملی در این رقابتها به 2022 با نام کاپ آسیا برمیگردد.
طی این سالها بازیکنان زیادی پیراهن تیم ملی را برتن کردند اما بیشترین دورههای بازی یک بازیکن در تیم ملی به این ترتیب است.
مصطفی هاشمی و سعید ارمغانی 6 دوره (1981 – 1991).
محمدمهدی ایزدپناه 6 دوره ( 1985 – 1994). مهران حاتمی و علی توفیق 8 دوره (1989 – 1998)
محسن صادقزاده 7 دوره (1989 – 1998)
در این ردهبندی محمد کساییپور با 5 دوره بازی در تیم ملی (1989 – 1994) قرار میگیرد.
پیش از او بهمن فرزانه با 4 دوره، مدت طولانی در تیم ملی بازی کرد.
سعید خانی و مهران شاهینطبع با 5 دوره بازی در این فهرست قرار میگیرند.
عباس مرشدی، حسن میرزاآقابیگ، مجید لاجوردی، مرحوم مجید پاشامقدم و امیر سبکتکین، بازیکنانی بودند که به دلیل انقلاب و جنگ و غیبت تیم ملی بسکتبال در مسابقات، نتوانستند تعداد بازیهای خود را افزایش بدهند.
سایر بازیکنان دهههای 60 و 70
مهدی پوراصفهانی، علیاکبر شیریان، حمید کاشانی و حمیدرضا کلاسنگیانی (هر کدام 4 دوره).
بالاترینها
مهدی کامرانی 13 دوره (2003 – 2015)
حامد آفاق 12 دوره ( 2003 – 2015)
اوشین ساهاکیان 12 دوره (2007 – 2017)
صمد نیکخواهبهرامی 15 دوره ( 2003 – 2020)
حامد حدادی 17 دوره ( 2005 –2023 )
(بازیهای غرب آسیا، کشورهای اسلامی و پنجرههای انتخابی جام جهانی منظور نشده است).
جواد داوری، محمد جمشیدی، بهنام یخچالی، سجاد مشایخی 9 دوره.
ارسلان_کاظمی 8 دوره.
حامد سهرابنژاد، اصغر کاردوست 7 دوره، امیر امینی، محمد حسنزاده و سعید داورپناه 6 دوره، آرن داودی، ایمان زندی، روزبه ارغوان و آرمان زنگنه (تا کاپ آسیا 2022) 5 دوره.
مرحوم آیدین نیکخواهبهرامی با 3 دوره حضور در تیم ملی بسکتبال .(2005 – 2007)
توضیح: تعداد بازیهای این بازیکنان در جام ملتهای آسیا، بازیهای آسیایی، المپیک و جام جهانی لحاظ شده است.
بازیکنانی با 4 دوره سابقه حضور در تیم ملی
موسی نبیپور(2006 تا 2010) و علی دورقی (2007 تا 2010). سامان ویسی و پویا تاجیک.
بازیکنان سه دوره
حسنرضا خزاعی سه دوره (1985، 1989 و 1991) در تیم ملی بازی کرد.
صفاعلی کمالیان (1993 تا 1998)، بهزاد افرادی (1997 تا 2003)، جابر روزبهانی (2003 تا 2007) و میثم میرزایی تا بازیهای آسیایی 2023 هانگژو.
توضیح: بر خلاف سالهای دهه 70 به بعد که تیمها بدون غیبت در رقابتهای جام ملتها یا بازیهای آسیایی حضور مییافتند، بازیکنان اواخر دهه 50 یا کل دهه 60 که از آنها نام بردیم، تعدادی از رویدادهای مهم آسیایی را به دلیل مسائل اجتماعی و سیاسی مثل انقلاب و جنگ از دست داده بودند.
به طور مثل بازیکنانی مثل مصطفی هاشمی، علی زهی، حسنرضا خزاعی یا پرویز لحیمچی از دهه 60 با وجود تمرین و تشکیل اردو، به دلیل ممانعت از اعزام تیم ملی توسط مسئولان وقت، در بازیهای آسیایی 1982 هند، 1986 سئول و جام ملتهای 1987 تایلند شرکت نکردند.
بازیکنانی با 2 دوره حضور
سیامک الهی، پرویز لحیمچی، امیر زینلی، جواد دلگانه، امید ولیدیپاک، حمیدرضا مجلسی، مهدی دوانیزاده، سعید تابشنیا، تورج امدادی، کرم احمدیان، محمدرضا اکبری، وحید دلیرزهان، فرید اصلانی، آرون گرامیپور و مایک رستمپور.
اعضای کنونی تیم ملی
نوید رضاییفر 5 دوره، متین آقاجانپور و سینا واحدی 3 دوره. رسول مظفری، پیتر گیرگوریان و حسن علیاکبری 2 دوره.
این فهرستها از تیمهای ملی بسکتبال بعد از انقلاب تهیه و تنظیم شده است.
بازیکنانی با یک دوره حضور معرفی نشدند.
بازیهای انتخابی، غرب آسیا، پنجرههای جام جهانی، دیدارهای تدارکاتی و دوستانه لحاظ نشده است فقط جام ملتهای آسیا (کاپ آسیا)، بازیهای آسیایی، آسیا چلنج 2016، جام جهانی و المپیک.
لطفاً نواقص فهرستمان را به ما یادآوری کنید.
تالار افتخارات بسکتبال از ابتدا تا پیش از بهمن 1357
نخستین تیم ملی بسکتبال در سال 1327، برای بازیهای المپیک 1948 لندن انتخاب شد. از آن تیم سه نفر در بازیهای آسیایی 1951 دهلینو به میدان رفتند. یک نفر نیز در جام ملتهای 1959 اروپا بازی کرد.
بازیکنانی با سابقه سه بار حضور در تیم ملی:
ابوالفضل صلبی (1948 تا 1959).
بازیکنانی با دو بار حضور:
حسین سرودی و حسین صعودیپور(المپیک و بازیهای آسیایی 1951).
کمال مشحون و حسین رضی (1951 – 1959)
توضیح: بعد از بازیهای لندن، بیشتر مسافرتهای تیمهای ملی در ادوار مختلف به صورت دوستانه یا شرکت در تورنمنتهای منطقهای و چهارجانبه در هند، پاکستان، سریلانکا یا ترکیه بود. این مسافرتها تا پیش از بهمن 1357 ادامه یافت مثل سفر ملیپوشان به ارمنستان.
یک دوره هم ملیپوشان در رقابتهای جهانی 1957 دانشجویان جهان در پاریس شرکت کرده بودند. مسابقات جهانی دانشجویان باز هم با حضور ایران در دهههای بعد دنبال شد.
بسیاری از چهرههای بسکتبال ایران در قالب این رقابتها به میدان رفتند.
نظیر؛ حسین جبارزادگان (المپیک 1948)، ماشاالله صفیآریان (آسیایی 1951)، کامبیز مخبری (آسیایی 1951)، حسن اشتری، ناصر صدری، بیژن قهرمانلو، اسد برومی (آسیایی 1966)، مسعود ماهتابانی (آسیایی 1966) ، مرتضی آقاکوچک (مازیار)، علی مقدسیان، جلال امجد، منصور هفتلنگ، محمود عدل (ملیپوش والیبال و بسکتبال)، غلام واعظی، سروش نگهبان، مجید توفیق، سعید خلخالی، حسن ذوالفقاری، داود حداد (آسیایی 1966)، مسعود عزیزسلطان، محمود مشحون (آسیایی 1966)، احمد محمدپور(آسیایی 1970)، ایرج لارودی (جام ملتهای 1973) و غلامرضا شکریان ( آسیایی 1970). تعداد زیادی از این بازیکنان شانس بازی در تیم ملی را طی سالهای 1954 تا 1962 به دلیل غیبت تیمهای بسکتبال ایران، از دست دادند.
ایران بعد از غیبت در بازیهای آسیایی 1954، 1958 و 1962، از سال 1966 تا 1974، سه دوره متوالی در این رقابتها حضور یافت.
بازیکنانی که در این سالها بیشترین تعداد حضور در تیم ملی را به همراه شرکت در یک دوره جام ملتهای 1973 آسیا داشتند به این ترتیب هستند:
بازیکنانی که در هر 4 دوره رقابتها حضور یافتند:
نادر کاشانی، محسن خلخالی و محمدرضا مشحون (1966 تا 1974).
بازیکنانی با سه دور حضور:
رضا اسماعیلی، مظفر بنیهاشمی ( 1970 تا 1974)، امیر ایلیاوی (1973، 1974 و 1985).
بازیکنانی با دو دوره حضور:
مجید توفیق، رضا نوری، سروش نگهبان، امیر سبکتکین و جعفر قرهخانی.
در دهه 50 شاهد اوج حضور تیمهای ارتش ایران در رقابتهای ارتشهای جهان بودیم که تعدادی از ملیپوشان در این رقابتها به میدان رفتند. در این دهه سفرهای تدارکاتی از جمله به ارمنستان شوروی، جام ترکیه و بازیهای عمران پاکستان انجام شد.
در این فهرستها سعی شده بازیکنانی با دو یا بیشتر تعداد حضور در تیم ملی بسکتبال معرفی شوند.
لطفاً برای تکمیل فهرستها ما را یاری کنید.