مرگ آیدین نیکخواه بهرامی و زنده نگه داشتن یاد و خاطره او پس از سالها که از درگذشت او میگذرد، یکی از وقایع قابل تأمل فقط در جامعۀ ورزش ما نیست بلکه کل جامعۀ ایرانی را از مرگ یک قهرمان اندوهناک و غمگین کرده است.
ما از لحظه شنیدن خبر فوت آیدین هر سال تا امروز با این سوال روبه رو هستیم که «چه میشود افراد، برجسته میشوند و در خاطرهها میمانند»؟
آیدین در زمان خود بسیاری از خلأهای بسکتبال را در حرکت جمعی با سایر دوستانش در تیم ملی پر کرده بود. او همراه با تیم ملی بسکتبال در رویدادهای مختلف آسیایی، مردم را که عادت به مؤفقیتهای بسکتبال نداشتند، دچار شگفتی کرد.
او یکی از بازیکنانی بود که به بسکتبال ایران هویت تازهای بخشید و قابلیتهای بسکتبال ایران را به ما نشان داد.
آیدین به همراه جریان زنده و پویای نسل طلایی، بسکتبال ایران را به بلوغ رساندند. در خلاء قهرمانی، قهرمان شد و قدرت بسکتبال ایران در آسیا را به مردم القاء کرد. او رؤیای ذهنی و جمعی ما در بسکتبال شد که آنها را به واقعیت تبدیل کرد. تجربهی زیستهای تا با بهرهگیری از آنها بتوانیم بسکتبال بهتری داشته باشیم.
اگر آیدین هنوز در یادها هست و من میبینم کسانی را که در دورۀ آیدین نبودند اما همچنان یادش را گرامی میدارند، دلیلش در واقع همان انتظار جمعی جوانان ماست، که از دیروز تا هنوز باور دارند، آیدین، رویاهای قشنگ بسکتبال را برایشان ساخته است و آنان با این رویایِ شکل یافته زندگی میکنند که محصول رنجهای جوانانی همچون آیدین است که به طرز ناگواری از نسل جوان بسکتبال ایران جدا شد.
پدر و مادر آیدین در مراسمی به یاد او. آیدین قهرمانی قابل درک و لمس دورۀ ماست که معصومانه از میان ما رفت.
آیدین نیکخواه بهرامی، ملیپوش دهۀ ۸۰، بعد از افتخارآفرینی در بازیهای آسیایی ۲۰۰۶ دوحه و کسب اولین عنوان قهرمانی آسیا با تیم ملی بسکتبال در سال 2007 و راهیابی به المپیک ۲۰۰۸ پکن، روز هفتم دی ماه ۱۳۸۶ در سانحۀ تصادف جادۀ تهران – چالوس جان باخت.
شناسنامه
آیدین نیکخواه بهرامی در روز شانزدهم بهمن ۱۳۶۰ در تهران متولد شد. از ۱۰ سالگی به همراه برادر کوچکترش صمد نیکخواه بهرامی، تمرینات بسکتبال را در سالن چمران (بولینگ عبدو) زیر نظر سعید طاعتی، شروع کرد. تیمهای چمران، الکترا و ایران نارا مقصد دیگر آیدین در بسکتبال پایه و باشگاهی بود.
حمایتهای پدر، ایرج نیکخواه بهرامی و مادر، فرزانه ابراهیمیفخار، منجر به اشتیاق و علاقهمندی بیشتر دو برادر به بسکتبال شد.
پیشرفت فنی آیدین با توجه به وضعیت خاص جسمانی از جمله قامت بلندش در بین همسن و سالان، باعث درخشش آیدین نیکخواه بهرامی در تیمهای پایهای شد. وی ردههای سنی نوجوانان و جوانان را با قهرمانیهای متعددی پشت سر گذاشت و سپس در سال ۲۰۰۰ پیراهن تیم بسکتبال جوانان ایران را برتن کرد.
آیدین نیکخواه بهرامی به اتفاق صمد نیکخواه بهرامی، حامد حدادی، سامان ویسی، علیرضا هنردوست، مهدی کامرانی، حامد آفاق، حامد سهرابنژاد و بسیاری دیگر از بسکتبالیستهای جوان اواسط دهۀ ۸۰، جریان و حرکتی نو و جمعی را در همان دوران با موفقیتهای تیم ملی پدید آوردند که به «نسل طلایی» بسکتبال ایران شهرت یافت.
علاوه بر موفقیتهای ملی آیدین که کسب مدال برنز بازیهای آسیایی ۲۰۰۶ دوحه و مدال طلای جام ملتهای ۲۰۰۷ آسیا بود، وی با تیم باشگاه صباباتری در لیگ برتر بسکتبال ایران و جام باشگاههای آسیا قهرمان شد.
آیدین نیکخواه بهرامی در روز هفتم دی ماه ۱۳۸۶، در حالی که سوار بر خودروی زانتیای خودش بود در یک حادثۀ رانندگی در منطقۀ کمربندی نمکآبرود به نوشهر، بر اثر جراحات ناشی از برخورد خودرو به گاردریلِ کنار جاده، درگذشت.
سوگنامه آیدین
دلنوشتههای ما و عکسهای تو هنوز فریادهای خاموش ما شدند. اشکهایمان آرام از پشت دیوارِ پلکها، همیشهی جاودانهی نبودنت را حس میکند و «تو نیستی که ببینی چگونه عطر تو در عمقِ لحظهها جاری است…».
سلام آیدین!
دوباره هفتم دی ماه آمد و دوباره ما با دلنوشتههایمان آمدیم. با ورق زدن آلبوم خاطراتمان که در دوردستها جا مانده است اما هر سال یادِ تو را زنده میکند. فقط عکسهای تو نیستند؛ ما دلتنگیهایمان را در دفتر خاطرات مرور میکنیم. با سکوت، بغض و تن لرزههای همیشه که ۷ دی هر سال، حسرت نداشتنت را کم نمیکند.
سلام ققنوس زیرِخاک! «حال همه ما خوب است اما تو باور نکن…».
آیدین و صمد نیکخواه بهرامی اوائل دهه 80
«حرفهای ما هنوز ناتمام تا نگاه میکنی وقت رفتن است»…
آیدین نیکخواه بهرامی پیش از آنکه بالهایش در ارتفاع المپیک به پرواز درآید، پروازی ابدی کرد.
فردا و فرداهای رفتنت روزنامهها نوشتند:
شبانههای بی تو، یعنی حضور گریه
آیدین؛ معنای محبت و وفاداری
ققنوس زیر خاک
امان از سرو افتاده
آیدینِ طلایی رفت…
اینها هنوز تداعیگر آن روزهاست… دورانی که ذوق و شوقِ افتخارآفرینیها را نیمه کاره گذاشتی و رفتی…
خداحافظ آیدین!
خداحافظ شماره ۸ ابدی (تیترهای نشریات بعد از مرگ آیدین)
(این نوشتهها در برنامۀ سوگنامۀ آیدین از رادیو بسکتبال سایت خانه بسکتبال ایران پخش شد). به قلم و گفتاری از افشین رضاپور.
اشکان مهریار با ساخت مستند «آیدین» در خصوص زندگی آیدین نیکخواه بهرامی نخستین مستند بسکتبال از زندگی یک قهرمان را بر روی پرده سینماها برد. فیلم مستند «آیدین» که روایتی از زندگی بازیکن فقید بسکتبال ایران با صدای پرویز پرستویی است، از شهریور ماه 1400 در سینماهای سراسر کشور اکران شد.
