سایت خانه بسکتبال ایران – افشین رضاپور: صبح گوشی تلفنم را برداشتم و پیام‌های گروه‌های بسکتی را می‌دیدم که باز به واژه تسلیت برخوردم.
می‌خواستم عکس‌هایی را که دیشب به مناسبت سالگرد «عمو صُلبی» آماده کرده بودم، امروز روی صفحۀ اینستاگرام بگذارم و در حال نوشتن متن مناسبی با عکس‌ها بودم که تلفنم زنگ خورد. استاد مهدی مُکری از استرالیا بودند. صدا نمی‌آمد.
– سلام … استاد…
صدای گریه استاد می‌آمد. چند لحظه سکوت و سپس؛ «فخرالدین هم رفت».
فخرالدین حمزه‌علیپور، میراث‌دار «عمو حسن». از بسکتبال روزهای نوجوانی در بندرانزلی تا بازیکن تیم شاهین تهران. چند دهۀ بعد یک جوان شاهینی که زودتر از فخرالدین به تهران رفته بود ملقب به یکی از معروف‌ترین عموهای بسکتبال شد، با این وجود برای فخرالدین هم دایی و هم، عمو بود.
دایی، حسن ذوالفقاری‌نژاد (معروف به عمو حسن)، ابتدا بنای بسکتبال بندرپهلوی را با وجود تیم‌های گیو، خزر و موج در استان گیلان دهه‌های 30 و 40 گذاشت و خواهرزاده، فخرالدین حمزه‌علیپور تا اواسط دهۀ چهل با تیم‌های بندر پهلوی در ایران و شاهین در تهران مطرح شد.
فخرالدین از حوالی سال 1333، زمانی که 8 ساله بود، بسکتبال را زیر نظر دایی خود آغاز کرد. هم‌نسل سلیمان یگانه، کـریم بختیـاری، شاهرخ اندیش، جعفر مهربان، هادی آمیغ، کمی دورتر حمید گیل‌زاد، جمبـور و هاشـم مصـباحی.
تیم بندرپهلوی در اوایل دهۀ چهل میزبان یک دوره از بازی‌های قهرمانی کشور شد که برای فخرالدین نوجوان، دیدن این سطح از بازی‌ها، انگیزۀ خوبی برای پیشرفت ایجاد کرد. کلاس نهم را در زادگاهش خواند و سپس به تهران رفت و عضو باشگاه شاهین شد که از چند سال پیشتر دایی حسن بازیکن این تیم بود.
شاهین دوران محمد لطفی و علی‌اکبر لطفی و تنش‌های سیاسی آن دوران که منجر به انحلال شاهین شد. دایی حسن یک چشمش به اردوی تیم ملی برای بازی‌های آسیایی 1962 جاکارتا بود و چشم دیگرش به فخرالدین مبادا در دوران پرالتهاب اوایٔل دهۀ 40 وارد دسته‌بندی‌های سیاسی شود. به خاطر همین بود که مدام سفارشش را در دستۀ بسکتبال می‌کرد.
عکس جشن فارغ‌التحصیلی از دانشگاه اکراین سال 1388
دانشجویان دانشسرای تربیت بدنی با چهره‌هایی مانند حمزه‌علیپور و مهدی مکری نشسته و حسن نوربخش نفر وسط ایستاده. (1347)
فخرالدین حمزه‌علیپور با مصدومیت پا، کم کم ناگزیر به فاصله گرفتن از بازی شد. بین سال‌های 1345 تا 1349 مربیگری کرد. داور بود. سوت هم می‌زد اما سال 49 تصمیم گرفت فقط داوری کند.
در فروردین ماه 1353، سال بـازی‌های آسیایی 1974 تهـران، توسـط حسین جبارزادگان و به اتفاق حسن نوربخش به دوره داوری بین‌المللی در هنـگ‌کنـگ اعزام شد و با رسیدن به حدنصاب‌های آزمون‌های داوری، به دریافت مدرک داوری بین‌المللی نائل آمد.
پس از اتفاقاتی که بین داوران ایرانی و فدراسیون بسکتبال افتاد و داوران حاضر به قضاوت در بازی‌های آسیایی نشدند، حمزه‌علیپور کار قضاوت را در مسابقات داخلی ادامه داد.
وی در مسـابقات جوانـان قهرمـانی 1977 آسـیا، بـه همراه جمارانی، دیگر داور کشورمان به کویـت رفت. قضاوت‌های خوب حمزه‌علیپـور در طـول مسابقات سبب شد تا برای قضاوت دیدار نهایی انتخاب شود.
دوران داوری حمزه‌علیپور در بسکتبال بین‌المللی، به حدود 40 سـفر خـارجی می‌رسد.
برخی شامل داوری‌ها، شرکت در دوره‌ها و کلینیک‌ها و ….
در سال 1988، پیش از المپیک سئول، تیم ملـی بسـکتبال به تورنمنتی در چـین دعـوت شـد که حمزه‌علیپور دیدار برزیل – چین را قضاوت کرد.
وی در تابستان 1378، در مسابقات بین‌المللی «ورزش و ملـت‌هـا» در تهران از دنیای داوری خداحافظی کرد. حمزه‌علیپور آخرین بار برای تیم‌های گلوبـال اسـپرت آمریکـا و پرم روسیه، دو میهمان خـارجی بسـکتبال در ایـران سـوت زد و در پایـان مسـابقه توسـط فدراسیون بسکتبال «سوت طلا» هدیه گرفت.
وی مسئولیت‌هایی مختلفی از جمله رئیس کمیته داوران فدراسیون بسکتبال و ناظر مسابقات داشت.
دانش‌آموز نخبـه دبیرسـتان آذر بـا معـدل 19.7، فارغ‌التحصیل دانشسرای عالی تربیت بدنی، دارای فوق لیسانس از دانشگاه کرج، و دکترای دروس تربیت بدنی و رفتار حرکتی از دانشگاه شوچنکو اوکراین.
حمزه‌علیپور به مدت 16 سال رئیس انجمن بسکتبال آموزشگاهها و عضو شورای عالی وزارت آموزش وپرورش بود…
– استاد خدا صبرتون بده.
افشین جان خیلی سخته … دیدی دوست و یار غار دوران جوانی‌ام رفت …
این بار هر دوی‌مان سکوت کردیم. صدای گریه استاد و تنها واژه‌ای که به ذهنم می‌رسید «تسلیت» بود.
فخرالدین حمزه‌علیپور زادۀ 23 آذر 1325 بندرانزلی
وفات: 6 اردیبهشت 1400 تهران
متن برگرفته از کتاب «داستان یک قرن» نوشتۀ افشین رضاپور
حمزه‌علیپور و نوربخش داوران بین‌الملی در یکی از بازی‌ها
از چپ علی‌اکبر لطفی، حمزه‌علیپور، موزون، نعمتی، مصباحی و مکری.