در آغاز هفته سوم لیگ برتر بسکتبال، همانگونه که انتظار میرفت سطح رقابتها، اهل فن بسکتبال را راضی نکرد. غالب بازیهای لیگ برتر «بازی ِ متوسطهای رو به پایین» است و همین مسئله بر نگرانیهای آینده میافزاید.
محمدرضا صالحیان داور و ناظر بینالمللی سابق و سرپرست دبیری در فدراسیون قبلی در یادداشتی به اثرات یک لیگ خوب اشاره میکند.
لیگ برتر مهمترین و مؤثرترین رویداد در بسکتبال ایران بشمار میآید.
اهمیت برگزاری لیگ است که سازمان لیگ را به یکی از مهمترین بخشهای فدراسیون تبدیل میکند و لغزش و کوتاهی در این بخش و عدم تصمیمگیری صحیح، هزینههای زیادی را به بسکتبال تحمیل میکند و قصور در آن آسیبزاست.
با هم برخی پارامترهای اصلی یک لیگ خوب را مرور کنیم.
تقویت تیم ملی
تیم ملی قدرتمند از بطن یک لیگ قدرتمند تشکیل میشود. رقابتهای نزدیک و قرارگرفتن بازیکنان در شرایط دشوار مسابقه، تواناییها و مهارتهای آنها را افزایش میدهد، سرعت تصمیمگیری در شرایط سخت و کیفیت اجرای تکنیک و مسئولیتپذیری در تاکتیک و مهارت ارتباطی کلامی و غیرکلامی در قالب تیم، سرعت واکنش به تغییرات و خلاقیت فردی بخش کوچکی از این مهارتهاست که در مسابقات لیگ ارتقاء مییابد.
به علاوه مسابقات لیگ، به حفظ و ارتقای آمادگی جسمانی آنها برای حضور در تیم ملی و رویدادهای بینالمللی کمک شایانی میکند. مهمترین اثر لیگ قوی، تیم ملی قوی و حضور شایسته بسکتبال ایران در رویدادهای بینالمللیست.
توسعه زیرساخت
تدوین استانداردهای برگزاری لیگ و هدایت باشگاهها به تأمین این استانداردها، منجر به توسعه زیرساخت میشود.
هرچه سازمان لیگ در تعیین این استانداردها به استانداردهای بینالمللی نزدیکتر باشد و برنامهای برای رسیدن به این استانداردها تهیه کرده باشد، توسعهی هدفمند و مؤثرتری را شاهد خواهیم بود.
تدوین استاندارد برای زمین مسابقه، حلقههای استاندارد، توپ مناسب مسابقات، تجهیزات مختلف برگزاری مسابقه از قبیل بردهای تبلیغاتی همچنین استانداردهای پوشش رسانهای از قبیل کیفیت پخش زنده و عکس از مسابقات، پلتفرم یکسان پخش مسابقات بخش مهمی از استانداردهاییست که میبایست در لیگ تعیین شده باشد.
تلاش باشگاهها در تأمین این استانداردها برای حضور در لیگ، منجر به توسعه زیرساخت، و بهره برداری حداکثری از آن میشود.
تقویت باشگاهها
لیگ و برگزاری منظم مسابقات، منجر به تقویت باشگاهها میشود.
برگزاری منظم لیگ، باشگاهها را ملزم میکند با تعریف ساختار و نگرش سازمانی و تربیت نیروی انسانی و با بگارگیری رویههای علمی یا خلاقانه با بهره برداری حداکثری از امکانات موجود، بهترین شرایط را برای برگزاری فراهم نمایند.
نمایش توانمندی باشگاهی در برگزاری لیگ، به جذب استعداد جدید، بازیکن و مربیان و مدیران با کیفیت منجر میشود، که خود به تنهایی پیامدهای شگرفی برای باشگاه دارد.
پوشش رسانهای لیگ، فرصتهای جدیدی برای جذب حامیان مالی و هوادار برای باشگاه فراهم میکند.
داوران و کادر اجرایی
همانطور که لیگ بر ارتقای مهارتهای بازیکنان، مربیان، و سایر افراد شاغل در باشگاهها مؤثر است، در ارتقای مهارت داوران و بهبود عملکرد آنها نقش بسزایی دارد.
انتخاب برخورد به عنوان خطا ( call selection) ، کنترل بازی، حل مسئله و تضاد، مهارت ارتباط در سطوح مختلف، کنترل استرس و تصمیمگیری در شرایط حساس، از مهارتهاییست که لیگ منجر به ارتقای آنها میشود.
با شناسایی و دریافت نقاط ضعف در ارزیابیها، عملکرد خود را ارتقا میدهند و با حفظ آمادگی جسمانی و روانی، در رویدادهای بینالمللی با کیفیت مناسبی حاضر میشوند.
برندسازی و بازاریابی
لیگ فرصتی ایجاد میکند تا سازمان لیگ و باشگاهها بتوانند از جنبههای مختلف برندینگ و مارکتینگ استفاده نمایند.
هویت سازی برای برند لیگ و تعیین شعار برای لیگ برتر نقش مهمی در برندسازی لیگ بسکتبال ایران دارد.
معرفی فضای تبلیغاتی برای جذب اسپانسر در کنار توجه به تمام رسانههایی که در بسکتبال فعالیت میکنند و تشویق آنها به تولید محتوای یکسان و مطابق با برند لیگ، منجر به افزایش توان بازاریابی برای لیگ میشود.
همچنین تدوین استاندارد برای تشکیل کانونهای هواداری و توانمند ساختن باشگاهها با ارائه آموزش و مشاوره، از اقدامات مهمیست که سازمان لیگ میبایست به آن توجه ویژه داشته باشد.
مجموع این اقدامات هویتی برای لیگ ایجاد میکند که منجر به خلق ارزش برای مجوز حضور در این لیگ میشود.
بنابراین باشگاهها برای حفظ این ارزش تلاش میکنند و به راحتی از حضور در آن انصراف نمیدهند.
آنچه به طور مختصر دربارهی اثرات برگزاری لیگ مطرح شد، بخش کوچکی از نتایج حاصل از مسابقات لیگ است. لیگ تاروپود یک رشته ورزشی و بنای موفقیت تیم ملیست و بدون لیگ موفق و منظم قطعاً نباید انتظار پیروزیهای بزرگی از تیم ملی داشت.
در حقیقت سقوط لیگ، سقوط تیم ملی و بسکتبال است.
پس از حدود سه سال از تأسیس سازمان لیگ و هدایت آن توسط ۳ مدیر، آیا در تحقق اهداف تعریف شده موفق بودهایم؟
آیا برنامهریزی لیگ، در راستای تقویت تیم ملی بوده یا منجر به بیرون ماندن بازیکنان تیم ملی شده است؟
آیا با برگزاری لیگ با حلقهی سقفی و بدون رعایت کردن حداقل استانداردهایی که خود سازمان لیگ تعریف کرده، میتوان زیرساختها را توسعه داد؟
آیا با پذیرش تیمهای لحظه آخری، زمان لازم برای بازدید از تجهیزات فنی و تأیید آنها مهیا بوده است؟
آیا با آنچه کاشتهایم چیزی به جز شکست برداشت خواهیم کرد؟
محمدرضا صالحیان داور و ناظر بینالمللی سابق بسکتبال