مهدی مکری

مهدی مکری مؤید؛ متولد 16 بهمن 1321 در تهران، بزرگ شدۀ محلۀ اکباتان کوچه کاوه است. داور بین‌المللی بسکتبال و کوهنورد.
«من بسکتبال می‌کردم و به کوهنوردی می‌رفتم. هر دو رشته را از دبیرستان خاقانی شروع کردم و در دبیرستان ایرانمهر ادامه دادم. چهار سال پیاپی با تیم مدرسه در مسابقات تهران قهرمان شدیم. من آخرین فرزند خانواده بودم به همراه 3 برادر و یک خواهر… ».

او پس از تحصیل در دوران ابتدایی وارد دبیرستان خاقانی شد. این مدرسه در نزدیکی منزل مکری و در خیابان شاه‌آباد (جمهوری اسلامی) واقع شده بود. دبیرستانی با سه طبقه در زمینی وسیع.
«دبیرستان ما دارای زمین‌های خط‌کشی شده و جداگانۀ بسکتبال، والیبال و یک سالن سرپوشیده بود که داخل این سالن وسائل ژیمناستیک نگهداری می‌شد. پیش از آنکه من وارد این دبیرستان شوم، این اماکن ورزشی زمین‌های روباز و سالن ژیمناستیک توسط آقای منوچهر مهران، مدیر باشگاه نیرووراستی که خود از مدیران بنام ورزش بوده، اداره می‌شد که یکی از باشگاههای معروف و مطرح تهران بود. پس از فوت زودهنگام زنده‌یاد مهران در سال 1326، زمین‌های بازی و محل سالن ژیمناستیک در اختیار وزارت فرهنگ قرار گرفت که در زمان تحصیل من به دبیرستان خاقانی شهرت یافت».

مکری در طول زمان دانشجویی، کلاس‌های متعدد داوری و مربیگری را طی کرد و  وموفق به دریافت مدارک متعدد در والیبال (داوری درجه یک)، شنا،  نجات غریق، نجات درکوهستان، و حضور درتیم ملی فدراسیون کوهنوردی شد. همچنین شرکت در کلاس‌های مختلف کوهنوردی، سنگ‌نوردی زیر نظر استاد پیتر هابلر، (یکی از بهترین سنگنوردان بنام دنیا و فاتح قلۀ اورست بدون زدن ماسک اکسیژن شرکت داشت) و با صعود به قلل رفیع ایران و خارج از کشور ( دو صعود به قلۀ کلیمانجارو)، از ارادۀ سفت و سخت مکری در دوران ورزشی‌اش خبر می‌دهد.

مهدی مکری با تشویق حسن ذوالفقاری در جوانی به بسکتبال و داوری بازی‌ها علاقه‌مند شد.

« با حمایت شادروان ذوالفقاری چندین  بار به عنوان داور دوم برای مسابقات غیررسمی سوت زدم. موقع تمرینات یا برگزاری بازی‌های دوستانه با دیگر تیم‌ها در کنار ایشان قضاوت کردم».

مرداد 1347. اعضای تیم دانشسرا خود را با گاری به محل مسابقه می‌رسانند!
نشسته از راست مهدی مکری و حمزه‌علیپور. ایستاده نفر وسط حسن نوربخش و …

فخرالدین حمزه‌علیپور، حسن نوربخش، حسین پرتو، منوچهر شهامت‌نژاد، احمد طباییان، محمد جهرمی، محمد لطفی و مظفری، به همراه مکری در تیم دانشسرای عالی ورزش بازی می‌کردند. با این حال علاقۀ مکری به داوری سبب شد تا وی، بازی را کنار گذاشته و به طور کلی روی قضاوت در بسکتبال تمرکز کند.

همکاری با بزرگان داوری بسکتبال ایران، نام مهدی مکری را نخستین بار به صورت رسمی در عرصۀ قضاوت‌ها سر زبان‌ها انداخت. او از سوی کمیتۀ داوران فدراسیون بسکتبال دعوت شد تا برای نخستین بار در مسابقات بسکتبال قهرمانی کشور سوت بزند.

ایستاده از راست مهدی مکری، فرامرز غفوری، هاشم مصباحی، علی‌اکبر لطفی و ابراهیم نعمتی.

این دعوت در سال 1346 برای مسابقاتی به میزبانی شهرستان بابل انجام شد.
« من وارد صحنه‌ای از ورزش ایران شده بودم که تا پیش از من علاوه بر استادانی که نام بردم، بزرگانی چون اصغر تهرانی، هوشنگ آگهیان، حسن نیکو، ابراهیم نعمتی، هاشم مصباحی و کریم‌زاده جای داشتند».

در کنار محمد فاطمی (داور)

در سال 1352، در زمان ریاست حسین نخعی در فدراسیون بسکتبال، یک دوره کلاس داوری بین‌المللی در تهران، زیر نظر دکتر ویلیام جونز دبیرکل وقت فدراسیون جهانی بسکتبال در باشگاه تاج برگزار شد. 25 نفر از داوران ایرانی و داوران چند کشور همجوار در این دوره شرکت کردند از جمله مکری که در پایان دوره، موفق به دریافت مدرک داوری بین‌المللی شد.

در همان سال و در لیورنو ایتالیا داور میدان شد که مؤفق به قضاوت بازی فینال بین ارتش آمریکا و ایتالیا شد.

در سال 1355، مهدی مکری در مسابقات جام عمران که با حضور سه تیم ترکیه، پاکستان و ایران،  در پاکستان انجام شد، نخستین قضاوت‌های بین‌المللی خودش را انجام داد.

وی در بازی‌های ارتش‌های 1976 سنگال،  بار دیگر به عنوان داور فینال برگزیده شود. در مسابقات تهران در سال 1977 نیز بازی نهایی بسکتبال بین آمریکا و یونان را قضاوت کرد.

در آخرین سال قضاوت‌های بین‌المللی مکری؛ وی در نیمه‌نهایی مسابقات جام باشگاههای 1994 آسیا قاضی میدان بود.

مکری سال‌ها در مسابقه‌های ارتش‌های جهان و رقابت‌های بین‌المللی ارتش قضاوت کرد.

تیم ارتش ایران در سوریه دهه 60:
علی‌اکبر شیریان، کاظم محنایی، مرتضی سوسن‌آبادی، محمد کسایی‌پور، فرزاد کوهیان، نوریک مگردچیان، محسن صادق‌زاده، حسین عرفانیان‌ دانشور، سعید علی‌آبادی، یوری کوالیف، علی شکوری و امیر فخرآوران. رضا کشاورز(مربی)، اسدالله واله (سرپرست) و مهدی مکری (داور).

تیم ارتش ایران در کره جنوبی دهه 70:
مهران شاهین‌طبع، ابراهیم رستمی، صفاعلی کمالیان، علی توفیق، آرش خدادادی، سعید تابش‌نیا، حمیدرضا کلاسنگیانی، رضا عبداللهی، حسن حمزه و خلیل آقایی. داور: مکری. سرپرست: رضا امینی، مربی: علی شکوری و کمک سرپرست: نصرت‌الله جعفریان.

مهدی مکری تا زمان بازنشستگی در سال 1379، مدیریت مسابقات ارتش را برعهده داشت.

دبیر فدراسیون بسکتبال درسال 1360، رییس کمیته داوران بسکتبال استان تهران به دفعات از 1361 تا 1366، دبیر فدراسیون شمشیربازی در سال 1365، رییس کمیته داوران فدراسیون بسکتبال در سال 1392، رییس‌ هیئت‌های هندبال، بسکتبال و کوهنوردی نیروهای مسلح در زمان‌های مختلف و مسئولیت‌های بسیار دیگر همراه با دو بار صعود به قلۀ کلیمانجارو… در کارنامه مهدی مکری است.

منبع: قسمت‌هایی از کتاب «داستان یک قرن» نوشته افشین رضاپور