نعیمه ظفر مربی ایرانی بسکتبال و مدرس دانشگاه با عقد قراردادی با فدراسیون بسکتبال قطر، هدایت تیم‌های ملی بسکتبال و سه نفره دختران این کشور را برعهده گرفت.
اختصاصی سایت خانه بسکتبال ایران – نامش نعیمه ظفر است. با اصالتی بروجردی اما بزرگ شدۀ تهران. بسکتبالیست، مربی بسکتبال. با مدرک دکترای بیومکانیک ورزشی (مهندسی ورزش). استاد دانشگاه اما حدود سه ماه است که همۀ این موقعیت‌ها در کشورش را رها کرد و مقیم دوحه در قطر شد.
عاشق ایران است و وطنش را به خاطر مشکلات و تنگناهای اقتصادی رها نکرد که با پول قطری‌ها زندگی‌اش را بنا کند. همین جا که بود دستش توی جیب خودش بود و نیاز مالی نداشت اما عشق به کار کردن داشت. عشق به بسکتبال برای بسکتبال.
مدتی برای چشم‌انداز امیدواری در فدراسیون بسکتبال کوشید اما زمانی که به تأثیرات با خواست و سلیقۀ فردی در تصمیمات ملی پی برد و از وقتی که با چشمانش دید به جای داشتن شورای راهبردی با افراد متخصص که در مورد یک پروژۀ یا پروسۀ ملی نظر بدهند، یک نفر مبنا را خواست فردی می‌گذارد و همان یک نفر طرحی را قبول یا رد می‌کند، فضا را برای کار کردن تاریک‌تر از حد تصورش دید و رفت.
واقعیت این است که مشکلات فدراسیون بسکتبال هم اکنون دارای زمینه‌های جدی در تمامی سطوح است. حیف و میل کردن سرمایۀ انسانی، مانع تراشی، حاشیه سازی و بی برنامگی تصمیم‌سازی، بسکتبال را در گردابی از روزمرگی فرو برده است.
نعیمه ظفر در بی اعتمادی فزایندۀ فدراسیون بسکتبال، با ارتباطاتی که از دو سال پیش با فدراسیون بسکتبال قطر و با هدف کار سیستماتیک در زمینۀ پایه‌های بسکتبال برقرار ساخت، به این کشور مهاجرت کرد.
وی در ابتدای امر، گزینه‌های خود در زمینۀ توسعۀ بسکتبال گروههای سنی را به عنوان نخستین اقدام مؤثر در این مسیر روی میز گذاشت که مورد توجۀ قطری‌ها قرار گرفت.
سپس، بنا به اهداف فدراسیون بسکتبال قطر، روی رشد و پیشرفت منابع انسانی با وجود قطری‌ها مطالعه کرد و برنامه‌ای را در همین زمینه نوشت که باز هم مورد توجه واقع شد.
قطر، اصلاحات ساختاری در میدان بسکتبال را هدفگذاری و برنامه‌ریزی کرده است. ترمیم‌بخشی نیروهای قطری و جدا سازی بازیکنان غیر قطری که تاکنون هزینه‌های زیادی برای آنان با موفقیت‌های مقطعی داشته اما با برنامۀ جدید، سرمایه‌گذاری روی نیروهای قطری آغاز شده است.
نعیمه ظفر می‌گوید با چنین برنامه‌ای و جلب مشارکت همگانی اعم از نهادها و خانواده‌ها و … اوضاع را به سامان‌تر می‌سازد.
بسکتبال ایران با منابع انسانی مطلوب و وجود سرمایه‌های فراوان به نسبت کشور کوچک و جمعیت اندک قطر، با مجموعه‌ای از شعارها و نگاههای تبلیغاتی روبه‌روست که میدان این ورزش را به شدت آلوده‌ی مسائل اقتصادی زودبازده به جای کار بلندمدت کرده است.
ادامۀ این روند پنجرۀ فرصت‌های آینده را به روی جامعه بسکتبال می‌بندند و گذشت زمان هم سرمایه سوزی و فرصت سوزی فدراسیون بسکتبال را هر روز بیشتر از دیروز آشکار می‌سازد!
«کار من اینجا مشروط به مدال‌آوری و قهرمانی و در مجموع هیچ‌گونه نتیجه‌گیری‌ای نیست. این‌ها می‌خواهند من تیم‌های جدیدی را برای‌شان پایه‌گذاری کنم. ما الان تیم‌های سه نفره را به راه انداختیم و فعالیت‌های‌شان تنظیم شده است. اخیراً تورنمنتی داخلی برگزار شد که 8 تیم دختران در آن شرکت داشتند. این حرکت را در مدارس امتداد می‌دهیم و بعد استعدادها را جذب می‌کنیم تا پایه‌های قوی‌تری داشته باشیم».
این‌ها حرف‌های نعیمه ظفر است. مربی تیم‌های ملی بسکتبال و سه نفره دختران قطر. روز یکشنبه، فدراسیون بسکتبال قطر خبر مربیگری مربی زن ایرانی در این کشور را به صورت رسمی اعلام کرد.
«من از دو سال پیش کارم را با فدراسیون بسکتبال قطر به صورت آزمایشی شروع کردم. برنامه‌هایم را با فدراسیون قطر در میان گذاشتم و در دو تورنمنت برای قطری‌ها شرکت کردم. پس از آن کارم را حدود سه ماه است که از سرگرفتم. در ابتدا به عنوان مربی جوانان دختر و روز یکشنبه حکم مربیگری‌ام در تیم ملی بزرگسالان دختر قطر به طور رسمی اعلام شد. واقعیت این است قطری‌ها بعد از مشاهدۀ برنامه‌هایم در تیم سه نفره جوانان، پیشنهاد مربیگری تیم بزرگسالان را به من دادند که قبول کردم».
نعیمه ظفر در پاسخ به این سوال که آیا با وجود منابع انسانی معدود در بسکتبال قطر می‌توان از هم‌اکنون در خصوص پیشرفت برنامه‌هایش امیدوار بود، می‌گوید:
«قطری‌ها فقط دنبال مدال نیستند یا اینکه فقط بخواهند بازیکنان خارجی را تبعه کنند. ساختن مربیان پایه و بازیکن قطری از اهداف مهم فدراسیون بسکتبال قطر است. برای فدراسیون قطر نکتۀ مهم، حضور در میادین بین‌المللی با بازیکنان قطری است در صورتی که چند نفر غیرقطری دارند اما آنان را کنار گذاشتند. سه هفتۀ دیگر هم کلینیک تخصصی مربیگری برای مربیان قطری برگزار می‌شود. تمامی این کارها در راستای پشتوانه‌سازی برای بسکتبال قطر در حال برنامه‌ریزی است. مقایسه ایران و قطر به لحاظ منابع انسانی درست نیست اما سازماندهی و امکانات متناسب با همین مقدار ظرفیت‌ها امیدوارمان می‌کند».
حقوقم را قطع کردند تا از فدراسیون آنها بروم
وی که از برخی برخوردها در ایران و در زمان مسئولیتش به عنوان مسئول دپارتمان آموزش و پژوهش فدراسیون بسکتبال ناراحت است، ادامه می‌دهد:
«به اعتقاد من ورزش یک بستر زبانی بین‌المللی مشترک دارد و در همه جای دنیا از مربیان و بازیکنان در راستای اهداف ورزش برنامه و کار می‌خواهند. ما هر کجای دنیا باشیم بسکتبال، بسکتبال است اما به نظر در ایران قواعد زبانی ورزش تغییر کرده است. برای داشتن بسکتبال باید با خیلی از اشخاص ارتباط بگیری یا وابسته به فلان پیج و کانال باشی و تن به یکسری کارها بدهی تا اجازه بدهند کار کنی. بیرون از ایران زبان بسکتبال، بسکتبال است. از تو بسکتبال می‌خواهند. دنبال حاشیه‌سازی نیستند و وقتی می‌فهمند کاری را «بلدی»، می‌گویند از تو استفاده می‌کنیم».
ظفر که برای بسکتبال ایران در حوزۀ برنامه‌ریزی آموزشی و پایه‌ای کار می‌کرد، می‌گوید:
«کاری که الان من برای قطری‌ها انجام می‌دهم دقیقاً از روی برنامه‌هایی است که در ایران به دکتر طباطبایی، رئیس فدراسیون بسکتبال تحویل داده بودم اما جواب او و مسعود قاسمی مدیر تیم‌های ملی به من این بود که ظفر، چقدر تو حاشیه داری؟ حاشیۀ من کارم بود که نناد ترونیک، مربی صرب هر کجا می‌رفت از طباطبایی می‌خواست در کلینیک‌های مربیگری که در شهرهای مختلف برگزار می‌شد به عنوان اسیست همراهش باشم چون نناد بارها جلوی من به طباطبایی می‌گفت، ظفر، بسکتبال بلد و بسکتبالش بر اساس متدها و استانداردهای به روز است».
واکنش‌ها به این تعریف و تمجیدها با سوگیری‌های قاسمی اما زیاد به نفع ظفر نبود. او ادامه می‌دهد:
« با تحریک قاسمی که در تمامی امور فدراسیون دخالت می‌کرد کار من را متوقف کردند و مرا با نناد به شهرها نمی‌فرستادند. حقوق مرا قطع کردند تا از فدراسیون آنها بیرون بروم. حقوق من در سال 1397، یک میلیون و 30 هزار تومان بود. این مبلغ در حد هزینۀ رفت و آمد من به سالن آزادی هم نمی‌شد. آن وقت در پنجرۀ دوم کاپ آسیا دیدم طباطبایی با یک عده افراد برای تفریح به قطر آمدند».
او که در جریان حاشیه‌سازی طباطبایی و قاسمی در دوحه گردی این دو نفر با نقض پروتکل‌های بهداشتی مسابقات بود، می‌گوید:
«هنوز هم بعد از ماجراهای سفر طباطبایی و قاسمی به قطر و آن اتفاقات، مسائلی از طرف قطری‌ها در خصوص حاشیه‌سازی‌های این دو نفر می‌شنوم که خجالت می‌کشم. کسانی که در مملکت من بقیه را به حاشیه سازی برای بسکتبال متهم می‌کنند و خیلی‌ها را به همین بهانه کنار گذاشتند خودشان در این سه سال و چهار سال تا پایان دوره ریاست، اصلاً به فکر بسکتبال نیستند و 40 سال بسکتبال ایران را عقب انداختند».
نعیمه ظفر که با هدف بسکتبال وارد قطر شد از اوضاع در این کشور راضی است. زمانی که در ایران بود، مانع تراشی‌هایی در خصوص ادامۀ فعالیت‌هایش صورت گرفت که آرامشش را برهم می‌زد.
« بر خلاف فدراسیون بسکتبال ایران، تمام وقت من اینجا در بسکتبال می‌گذرد و در حال لذت بردن از بسکتبال هستم».
مسئولان فدراسیون حاشیه دارند اما به دنبال حاشیه سازی برای دیگران هستند
وی در مورد برنامه‌هایش برای بسکتبال قطر توضیح می‌دهد:
«در اواخر دورۀ مشحون با 70 تا مربی کار تدریس را شروع کردم. یکی از بخش‌های تمرینی من، تمرینات در آب بود. این تمرینات برای ساختاربدنی بچه‌ها مناسب است و نیاز به حرکات اصلاحی در دورۀ بزرگسالان را کم می‌کند. این طرح در ایران منتقدان زیادی داشت در حالی که اینجا یک دکتر بیومکانیک و یک دکتر رفتار حرکتی کاملاً موافق با طرح من هستند و با امکاناتی که در اختیارم گذاشته شده به فکر ساختار بدنی متناسب با بسکتبال در گروههای مختلف سنی هستیم».
نعیمه ظفر در پایان این گفت و گو از تجربه و تخصص سایر کشورها در استفاده از برنامه‌هایش خبر می‌دهد و می‌گوید:
«این طرح‌ها محصول نعیمه ظفر به تنهایی نیست. استانداردهای آموزش فیبا با مشاهده تجربیات مؤفق کشورهایی مثل ترکیه و صربستان است. زمانی بود به طباطبایی می‌گفتم ارتباطات‌مان را با بسکتبال گرجستان بیشتر کنیم اما واکنش او جالب بود و می‌گفت گرجستان جایی در بسکتبال ندارد در صورتی که گرجی‌ها با برنامۀ صرب‌ها پیش رفتند و صربستان را در بازی‌های مقدماتی اروپا بردند. من عاشق مربیگری هستم و کارم را به بهترین شکل انجام می‌دهم به شرطی که با آدم‌های درست و حسابی کار کنم».
مصاحبه‌های سرضرب و سئوال جواب‌های فراوان از بازیکنان بسکتبال را در سایت خانه بسکتبال ایران دنبال کنید.
سعی می‌کنیم در هفته با یکی از بازیکنان گفت و گو کنیم و شما را در جریان احوالات شخصی، بازی و تا حدودی زندگی آنان قرار بدهیم.
دیگر مصاحبه‌های اختصاصی خانه بسکتبال ایران را از اینجا بخوانید. دیالوگ